Je schildklier produceert voornamelijk T4, een relatief inactieve vorm van het hormoon. Om écht effect te hebben — op je energie, stemming, temperatuur en stofwisseling — moet T4 worden omgezet in het actievere T3.
Maar dat is nog niet alles. Soms wordt T4 ook omgezet in een inactieve vorm: reverse T3 (rT3). Deze omzettingen vormen de sleutel tot jouw metabole vitaliteit — of juist de oorzaak van vermoeidheid en burn-out.
🔄 Van T4 naar T3: De Actieve Vorm
-
T3 (triiodothyronine) is ~4x krachtiger dan T4
-
Slechts 20% van de benodigde T3 komt direct uit de schildklier
-
De overige 80% wordt perifeer omgezet uit T4 in de lever, nieren, hersenen en andere weefsels
Deze conversie gebeurt via enzymen genaamd deiodinases:
-
DIO1 (Type 1 Deiodinase) – omzetting in lever, nieren, schildklier
-
DIO2 (Type 2 Deiodinase) – omzetting in hersenen, vetweefsel, skeletspieren
-
DIO3 (Type 3 Deiodinase) – zet T4 om in rT3 of T3 in inactief T2
🧬 Genetische Variaties (SNPs)
Bepaalde SNP’s kunnen dit conversieproces beïnvloeden:
-
DIO1 (rs2235544, rs11206244):
Varianten kunnen leiden tot verminderde T4→T3 omzetting → meer T4, minder T3, soms meer rT3 -
DIO2 (rs225014):
Een variant die T3-aanmaak in het brein en spieren kan beperken → mentale traagheid, spierzwakte -
DIO3 (upregulatie):
Kan zorgen voor verhoogde rT3-productie — vaak als aanpassing aan stress of ziekte
⚠️ Reverse T3: Een Metabole Rem
rT3 (reverse T3) is een inactieve vorm van T3.
Het lijkt op T3, maar kan de receptor blokkeren zonder activatie → het “bezette parkeerplek”-effect.
Een teveel aan rT3 leidt tot:
-
Verminderde energie
-
Brain fog
-
Trage stofwisseling
-
Burn-out symptomen
-
Slechte reactie op T4-behandeling (zoals levothyroxine)
🧠 Vooral bij stress of ontsteking verhoogt rT3 — als beschermingsmechanisme.
⚖️ Factoren Die De Conversie Beïnvloeden
✔️ Bevorderend:
-
Selenium (nodig voor DIO1 & DIO2)
-
Zink
-
IJzer
-
Magnesium
-
Evenwichtige cortisolspiegels
-
Voldoende eiwitten (voor transport en enzymactivatie)
❌ Remmend:
-
Chronische stress (hoog cortisol)
-
Ontstekingen en infecties (activeren DIO3)
-
Toxines (zoals kwik, BPA)
-
Calorierestrictie of vasten (kan rT3 verhogen)
-
Verstoorde darmgezondheid (belast lever- en galfunctie)
-
Te veel of te weinig jodium
-
Nutriëntentekorten (selenium, zink, ijzer)
🧪 Schildklierwaarden Interpreteren
-
FT4 hoog, FT3 laag, rT3 hoog: conversiestoornis
-
T3 normaal, maar symptomen: mogelijk receptorweerstand of verhoogde rT3
-
FT3 laag ondanks behandeling: controleer DIO SNPs, cofactoren, stressbelasting
Een TSH-waarde alleen vertelt lang niet het hele verhaal. Voor goede interpretatie zijn FT3, FT4, rT3 én klinische context nodig.
📌 Samenvatting
De omzetting van T4 naar T3 is dé cruciale stap om schildklierhormonen functioneel te maken. Wanneer deze conversie verstoord is, kun je alle “juiste waarden” hebben op papier, maar je tóch moe, somber en mentaal traag voelen.
🧬 Genetica, stress, voeding en toxische belasting bepalen of jouw cellen toegang krijgen tot de actieve brandstof van het lichaam: T3.