Organic Acid Test (OAT): Inzicht in de Neurotransmitterstofwisseling

De Organic Acid Test (OAT) is een krachtig diagnostisch hulpmiddel in de functionele en orthomoleculaire geneeskunde, waarmee je inzicht krijgt in stofwisselingsprocessen, nutriëntentekorten, darmgezondheid én de balans van neurotransmitters in het lichaam.

Hoewel OAT geen neurotransmitters in de hersenen direct meet, geeft het waardevolle informatie over hoe het lichaam neurotransmitters zoals dopamine, serotonine, noradrenaline en GABA aanmaakt, afbreekt en uitscheidt.

Dit maakt OAT een krachtig hulpmiddel bij het onderzoeken van stemmingsstoornissen, concentratieproblemen, slaapklachten, angst, en zelfs het risico op neurodegeneratieve aandoeningen.

🔍 Wat zijn organische zuren?

Organische zuren zijn tussen- of eindproducten van de cellulaire stofwisseling, die via de urine uitgescheiden worden. Door deze metabolieten te analyseren, laat een OAT zien hoe efficiënt bepaalde biochemische routes in je lichaam functioneren.

Bij neurotransmitters laten organische zuren zien:

  • Welke bouwstoffen (aminozuren) beschikbaar zijn
  • Of er voldoende cofactoren zijn voor enzymactiviteit (zoals B6, magnesium, folaat)
  • Hoe effectief neurotransmitters afgebroken of omgezet worden (via hun metabolieten)

🧠 Belangrijke neurotransmitter-gerelateerde metabolieten in OAT

Hieronder vind je de meest relevante markers voor de stofwisseling van neurotransmitters:

1. Homovanillinezuur (HVA)

🧪 Belangrijkste afbraakproduct van dopamine

  • Hoog HVA → Mogelijk dopamineoverschot, stress, stimulerende middelen of verstoorde afbraak (bijv. via COMT/MAO)
  • Laag HVA → Mogelijk dopaminetekort, tyrosinetekort of cofactorgebrek (B6, koper, vitamine C)

Relevantie: Aandachtstekort (ADHD), Parkinson-risico, depressie, vermoeidheid

2. Vanillylmandelzuur (VMA)

🧪 Afbraakproduct van noradrenaline en adrenaline

  • Hoog VMA → Overactieve stressrespons of bijnieractiviteit
  • Laag VMA → Laag noradrenalinegehalte, mogelijk door een tekort aan B6, koper of vitamine C

VMA en HVA samen geven inzicht in de catecholaminebalans

 

3. 5-Hydroxyindolazijnzuur (5-HIAA)

🧪 Belangrijkste serotoninemetaboliet

  • Hoog 5-HIAA → Verhoogde serotonine-afbraak, eventueel door SSRI’s of hoge tryptofaanaanvoer
  • Laag 5-HIAA → Lage serotonine-aanmaak, folaat/B6-tekort of darmdysbiose

Laag serotonine komt vaak voor bij angst, depressie, slapeloosheid en eetbuien

4. Quinolinezuur & Kynureninezuur

🧪 Afkomstig uit de tryptofaan/kynurenine-route

  • Disbalans → Wijst op neuro-inflammatie
  • Hoog quinolinezuur = Neurotoxisch, prikkelt glutamaat
  • Laag kynureninezuur = Minder neuroprotectie

Deze route wordt vaak geactiveerd bij stress, infecties, auto-immuniteit

5. Pyridoxinezuur (B6-afbraakproduct)

🧪 Geeft informatie over vitamine B6-status

  • B6 is nodig voor omzetting van:
    • 5-HTP → serotonine
    • L-DOPA → dopamine
    • Histidine → histamine
    • Glutamaat → GABA

Laag pyridoxinezuur + lage neurotransmitters = mogelijk B6-tekort

6. Glutaarzuur & barnsteenzuur (succinic acid)

🧪 Gerelateerd aan mitochondriale functie en GABA-glutamaatbalans

  • Verhoogd → Kan wijzen op oxidatieve stress, slechte mitochondriale energieproductie of GABA-problemen

Beïnvloedt emotionele stabiliteit, stressgevoeligheid en slaap

🧪 Wat kan een OAT-test zeggen over je breinchemie?

⚠️ Beperkingen van de OAT bij neurotransmitters

  • Meet geen neurotransmitters direct in de hersenen
  • De resultaten weerspiegelen systemische processen, niet alleen hersenactiviteit
  • Beïnvloed door voeding, medicijnen, darmflora en stressniveau

Toch is het, in combinatie met symptomen, DNA-profielen (zoals COMT, MAOA, MTHFR) en bloedwaarden, een zeer waardevol instrument.

✅ Wanneer is een OAT-test zinvol?

Overweeg een OAT bij:

  • Chronische vermoeidheid of lage motivatie
  • Stemmingswisselingen, depressie of angst
  • ADHD, hersenmist of concentratieproblemen
  • Slaapproblemen, stemmingsstoornissen
  • Vermoeden van tekorten aan B-vitamines of magnesium
  • Neurologische symptomen zonder duidelijke oorzaak
  • Hersenletsel of vermoeden van neuro-inflammatie

🧠 Tot Slot

De Organic Acid Test is een niet-invasieve, functionele test die diep inzicht geeft in je neurotransmitterstofwisseling, cofactorbehoefte en cellulaire gezondheid.

Door patronen in de afbraak van dopamine, serotonine, noradrenaline en GABA te herkennen, kun je gerichte stappen zetten via voeding, suppletie en leefstijl om je brein te ondersteunen.