Steroïdhormoonpaden: Van Cholesterol tot Rust, Energie en Vitaliteit

Al je belangrijke hormonen beginnen verrassend genoeg met cholesterol. Vanuit dit molecuul bouwt je lichaam een netwerk van steroïdhormonen die bijna elk systeem in je lichaam beïnvloeden – van stemming en stress tot spiermassa, vruchtbaarheid, huid en hersenfunctie.

Hieronder leggen we het hormonale stappenplan uit zoals getoond in de afbeelding, inclusief de betrokken genen, enzymen en voedingsstoffen die alles aansturen.

 

🟡 Stap 1: Cholesterol → Pregnenolon

Cholesterol wordt omgezet in pregnenolon, ook wel het "moederhormoon" genoemd, omdat alle andere steroïdhormonen hieruit ontstaan.

• Enzym: CYP11A1
  
• Geactiveerd door: ACTH (stress-signaal uit de hersenen)
  
• Beïnvloed door: Cholesterolwaarden, mitochondriale gezondheid
  
  

🔄 Belangrijke Hormoonroutes vanuit Pregnenolon

1️⃣ Progesteronpad (Stemming, Menstruatie, Neuroprotectie)

• Pregnenolon → Progesteron
  
  • Via 3β-HSD
    
    
• Progesteron → 5α-DHP
  
  • Enzym: SRD5A2 (5α-reductase type 2)
    
  • Cofactor: NADH
    
    
• 5α-DHP → Allopregnanolon (AlloP)
  
  • Enzym: AKR1C4 (3α-HSD)
    
  • AlloP activeert GABA-A-receptoren (genen: GABRA1-6) → kalmte, anti-angst, slaapbevordering
    
    

🧬 Belangrijke genen:

• SRD5A2 – omzetting progesteron → 5α-DHP
  
• AKR1C4 – omzetting 5α-DHP → Allopregnanolon
  
• GABRA – receptoren die reageren op GABA en AlloP
  
  

🟢 Ondersteund door: NADH, zink, magnesium, vitamine B6
🔴 Geremd door: Groene thee-extract (EGCG), quercetine, zaagpalm, soja

2️⃣ Cortisolpad (Stress, Veerkracht, Metabolisme)

• Progesteron → 17-OH Progesteron → Cortisol
  
  • Enzymen: CYP17A1, HSD11B1
    
    

Cortisol ondersteunt:

• Bloedsuikerbalans
  
• Immuniteit
  
• Elektrolyten (bloeddruk)
  
• Stressrespons
  
  

🧬 Belangrijk gen: HSD11B1

• Zet inactieve cortison om in actieve cortisol
  
• Wordt geremd door groene thee-extract
  
  

3️⃣ Androgeenpad (Libido, Spieren, Acne, PCOS)

• Pregnenolon → DHEA
  
  • Via CYP17A1
    
    
• DHEA → Androsteendion → Testosteron → DHT of Adiol
  
  

Testosteron kan twee kanten op:

a) Testosteron → DHT (krachtiger androgeen)

• Enzym: SRD5A2
  
• Functie: Spieropbouw, libido, haargroei (of haarverlies)
  
  

b) Testosteron → Adiol

• Enzym: AKR1C4
  
• Functie: Neuroactieve, ontstekingsremmende werking
  
  

🧬 Belangrijke genen:

• SRD5A2 – testosteron → DHT
  
• AKR1C4 – DHT → Adiol
  
  

🟢 Ondersteund door: NADH, gezonde vetinname
🔴 Geremd door: EGCG, hoge zinkdoses, brandnetel, soja

 

4️⃣ Oestrogeenpad (Vruchtbaarheid, Botten, Brein)

• Testosteron → Oestrogenen
  
  • Enzym: Aromatase (CYP19A1)
    
    

Oestrogenen ondersteunen:

• Ovulatie en vruchtbaarheid
  
• Botdichtheid
  
• Stemming en hersenfunctie
  
• Huid en haar
  
  

🧬 Belangrijk gen: CYP19A1

• Zet testosteron om in oestradiol
  
  

🟢 Ondersteund door: Zink, gezonde insulinegevoeligheid, vitamine D
🔴 Geremd door: Ontsteking, insulineresistentie, bepaalde medicijnen

 

🧪 Overzicht: Voedingsstoffen & Remmers