Inleiding
Eetlust speelt een cruciale rol in de regulatie van hoeveel voedsel we eten en hoe ons lichaam de energiebalans behoudt. Sommige mensen voelen zich echter vaker hongerig of hebben moeite met gewichtsbeheersing als gevolg van genetische factoren. Twee belangrijke genen die verband houden met eetlust en stofwisseling zijn FTO (rs9939609) en LEPR (rs1137101). Variaties (SNP’s) in deze genen kunnen de hongergevoelens, verzadiging (het gevoel vol te zitten) en hoe efficiënt het lichaam vet verwerkt en opslaat beïnvloeden. Inzicht in deze genetische factoren kan mensen helpen om betere keuzes te maken om een gezond gewicht te behouden en het risico op ziekten te verminderen.
De Functie van de FTO- en LEPR-Genen
FTO-gen (rs9939609)
Het FTO (Fat Mass and Obesity-Associated) gen beïnvloedt eetlust, stofwisseling en vetopslag. Het helpt bij de regulatie van hongerhormonen en energiebalans door de reactie van de hersenen op voedselprikkels te beïnvloeden.
- Mensen met bepaalde SNP’s (zoals de A-variant van rs9939609) voelen zich vaker hongerig, hebben sterkere trek in calorierijk voedsel en eten mogelijk meer dan mensen zonder deze variant.
- Dit gen speelt ook een rol in hoe efficiënt het lichaam energie verbrandt, waardoor mensen met risicovarianten vet gemakkelijker kunnen opslaan.
LEPR-gen (rs1137101)
Het LEPR (Leptine Receptor) gen reguleert hoe het lichaam reageert op leptine, een hormoon dat verzadiging signaleert na het eten.
- Wanneer het goed functioneert, vertelt leptine de hersenen wanneer er voldoende voedsel is geconsumeerd.
SNP’s in LEPR (zoals rs1137101) kunnen de gevoeligheid voor leptine verminderen, waardoor de hersenen geen sterke signalen ontvangen om te stoppen met eten. Dit leidt tot een verhoogd hongergevoel en een grotere kans op overeten.
Hieronder zien jullie mijn eigen DNA test resultaat in het voedingsstoffen rapport (Nutrient Core). Mijn ervaring is dat ik vaak een grote eetlust heb in combinatie met een onverzadigbaar gevoel waardoor ik snel kan overeten.
Symptomen van SNP’s in de FTO- en LEPR-Genen
Mensen met risicovarianten in deze genen kunnen ervaren:
- Verhoogde honger en eetlust, vooral voor calorierijk voedsel zoals zoetigheden en vette maaltijden.
- Moeite om een vol gevoel te krijgen, wat leidt tot overeten.
- Langzamere stofwisseling, waardoor het gemakkelijker is om aan te komen en moeilijker om gewicht te verliezen.
- Problemen met gewichtsbeheersing, zelfs met regelmatige lichaamsbeweging en een gebalanceerd dieet.
- Sterkere neiging tot emotioneel eten of eetbuien, door een veranderde reactie van de hersenen op hongerhormonen.
Langetermijn Gezondheidsrisico’s
Als deze genetische neigingen niet goed worden beheerd, kan dit het risico verhogen op:
- Obesitas – Door verhoogde calorie-inname en vetopslag.
- Type 2 Diabetes – Overgewicht en insulineresistentie kunnen zich na verloop van tijd ontwikkelen.
- Hart- en vaatziekten – Een hoger gewicht en vetgehalte kunnen leiden tot hartziekten en hoge bloeddruk.
- Metabool Syndroom – Een combinatie van obesitas, hoge bloedsuikerspiegel en cholesterolproblemen.
- Vette Leverziekte – Verhoogde vetopslag kan op de lange termijn leverbeschadiging veroorzaken.
Hoe Risico’s te Verminderen en een Gezonde Eetlust te Behouden
Mensen met FTO- en LEPR-SNP’s kunnen proactieve stappen nemen om hun eetlust te beheersen en langetermijngezondheidsproblemen te voorkomen:
- Eet meer eiwitten en vezels – Deze voedingsstoffen helpen om langer een vol gevoel te behouden en stabiliseren de bloedsuikerspiegel.
- Kies gezonde vetten – Omega-3 vetzuren uit vis, noten en zaden kunnen de stofwisseling en leptinegevoeligheid verbeteren.
- Vermijd bewerkte suikers en geraffineerde koolhydraten – Deze kunnen hunkering naar voedsel opwekken en overeten bevorderen.
- Pas portiecontrole toe – Gebruik kleinere borden, meet maaltijden af en oefen bewust eten om overconsumptie te voorkomen.
- Blijf gehydrateerd – Uitdroging kan soms worden verward met honger.
- Beweeg regelmatig – Krachttraining en cardio verbeteren de stofwisseling en leptinefunctie.
- Verbeter de slaap – Slechte slaap verhoogt hongerhormonen en verzwakt leptinesignalen.
- Beheer stress – Hoge stressniveaus kunnen emotioneel eten uitlokken en hunkeringen verergeren.
- Overweeg intermittent fasting – Sommige mensen vinden dat gecontroleerde eetvensters helpen om honger te reguleren.
- Controleer de bloedsuikerspiegel – Een stabiele bloedsuikerspiegel voorkomt energiedips en overmatige honger.
Conclusie
De FTO- en LEPR-genen spelen een belangrijke rol bij de regulatie van eetlust en stofwisseling. Mensen met bepaalde SNP’s in FTO (rs9939609) en LEPR (rs1137101) kunnen een verhoogde eetlust ervaren, moeite hebben met verzadiging en een verhoogd risico lopen op gewichtstoename en gerelateerde gezondheidsproblemen. Door een gebalanceerd dieet te volgen, actief te blijven, voldoende te slapen en stress te beheersen, kunnen individuen genetische neigingen tegengaan en een gezonde levensstijl behouden. Inzicht in deze genetische factoren stelt mensen in staat om gepersonaliseerde voedings- en bewegingskeuzes te maken die bijdragen aan langdurig welzijn.