Het COMT-gen (Catechol-O-Methyltransferase) speelt een sleutelrol in de regulatie van dopamine in de hersenen. Dit enzym breekt dopamine af, vooral in de prefrontale cortex – het gebied dat betrokken is bij besluitvorming, aandacht, impulscontrole en emotionele regulatie.
Een veel onderzochte genetische variatie in dit gen, bekend als rs4680 (Val158Met), bepaalt hoe snel of langzaam het COMT-enzym werkt – en dus hoeveel dopamine actief blijft in de hersenen. Deze variant beïnvloedt je stemming, stressgevoeligheid, pijndrempel en cognitieve prestaties.
🧬 Wat betekent "Val/Met"?
De COMT rs4680-variant is een één-letterwijziging in je DNA, waarbij één aminozuur in het enzym wordt vervangen:
- Val = Valine, de "snelle" variant van het enzym
- Met = Methionine, de "trage" variant van het enzym
Afhankelijk van wat je van je ouders hebt geërfd, zijn er drie mogelijkheden:
✅ Val/Val (Warrior) breekt dopamine snel af → lagere niveaus maar stressbestendig.
✅ Met/Met (Worrier) breekt dopamine traag af → hogere niveaus maar stressgevoeliger.
✅ Val/Met zit precies tussen beide in.
Deze kleine genetische variatie kan zorgen voor een 3- tot 4-voudig verschil in dopamineactiviteit, vooral in de prefrontale cortex – wat verklaart waarom sommigen floreren onder druk en anderen snel overprikkeld raken.
🔬 Wat doet het COMT-enzym?
COMT breekt catecholamines af, waaronder:
- Dopamine
- Adrenaline (epinefrine)
- Noradrenaline (norepinefrine)
In de prefrontale cortex, waar weinig dopamine-transporters zijn, is COMT de belangrijkste manier waarop dopamine wordt afgebroken.
- Bij een snelle COMT wordt dopamine snel verwijderd → meer rust onder stress, maar minder focus bij lage stress.
- Bij een trage COMT blijft dopamine langer actief → beter geheugen en focus in rustige situaties, maar vatbaarder voor angst.
🧠 Warrior vs. Worrier: Cognitieve en emotionele effecten
Je COMT-variant beïnvloedt hoe je hersenen reageren op stress en stimulatie:
🧠 Warriors kunnen goed functioneren onder druk, maar presteren minder in rustige omgevingen.
🧠 Worriers zijn gevoeliger voor stress, maar blinken uit in rust en focus.
⚙️ Wat beïnvloedt COMT naast genen?
Je genetische aanleg is belangrijk, maar omgevingsfactoren spelen ook een grote rol in hoe je COMT werkt:
🟢 Ondersteun COMT met:
- Magnesium – noodzakelijk voor enzymactiviteit
- SAMe – levert methylgroepen voor dopamine-afbraak
- Folaat & B12 – ondersteunen methylatie (zeker bij MTHFR-mutaties)
- Adaptogenen – kruiden zoals rhodiola of ashwagandha kunnen stress bij trage COMT verlagen
🔴 Factoren die COMT afremmen of veranderen:
- Oestrogeen – vertraagt COMT (relevant bij PMS, zwangerschap of hormoontherapie)
- Chronische stress – verbruikt methylgroepen en cofactoren
- Cafeïne – versnelt COMT tijdelijk
- Verstoorde methylatie – leidt tot minder SAMe en tragere afbraak
🧬 Hoe weet ik mijn COMT-type?
Je kunt je COMT-gen testen via:
- LIfecode GX
- Functionele genetische panels zoals StrateGene, Nutrition Genome, SelfDecode
- Analyse van je ruwe DNA-data (bijv. via Genetic Genie)
Let op de variant rs4680:
- GG = Val/Val → snelle COMT
- GA = Val/Met → gemiddeld
- AA = Met/Met → trage COMT
🧾 Samenvatting COMT rs4680 (Val158Met)
🧠 Tot slot
De Val/Met-variant in het COMT-gen geeft waardevol inzicht in hoe jouw brein omgaat met dopamine, stress en focus.
Er is geen “beter” of “slechter” genotype – elke variant heeft sterke kanten en gevoeligheden:
- Warriors zijn stressbestendig en energiek
- Worriers zijn gevoelig maar scherp in rustige omgevingen
- Val/Met-types combineren flexibiliteit met veerkracht
Door je COMT-type te kennen kun je:
- Je leefstijl en werkritme afstemmen op je brein
- Je stressmanagement en supplementen personaliseren
- Vroegtijdig bijsturen bij overprikkeling of burn-out