Vruchtbaarheid is een complex proces dat niet alleen afhankelijk is van hormonen, maar ook van een nauwkeurig afgestemde samenwerking tussen genen, voedingsstoffen en levensstijl. Zowel mannelijke als vrouwelijke vruchtbaarheid vereist een goede werking van genetische routes die verantwoordelijk zijn voor hormoonbalans, kwaliteit van zaadcellen en eicellen, ontgifting, oxidatieve stress en methylatie.
Inzicht in de betrokken genen en de voedingsstoffen die deze ondersteunen — én de remmende factoren die verstoren — opent nieuwe mogelijkheden om de natuurlijke vruchtbaarheid te ondersteunen en de uitkomst van vruchtbaarheidsbehandelingen te verbeteren.
👨⚕️ Vruchtbaarheid bij Mannen: Belangrijke Genen
🧪 1. DAZ (Deleted in Azoospermia)
- Bevindt zich op het Y-chromosoom; essentieel voor zaadcelproductie.
- Verwijderingen = azoöspermie of zeer lage zaadcelconcentratie.
🧪 2. FSHR (Follicle Stimulating Hormone Receptor)
- Zorgt ervoor dat Sertoli-cellen reageren op FSH.
- Variaties kunnen de spermatogenese verminderen.
🧪 3. LHCGR (Luteïniserend Hormoon Receptor)
- Nodig voor testosteronproductie in Leydig-cellen.
- Verstoring = lage testosteron en slechte zaadkwaliteit.
🧪 4. CHDH (Choline Dehydrogenase)
- Beïnvloedt mitochondriale functie in zaadcellen.
- Variaties verminderen beweeglijkheid en structuur van sperma.
🧪 5. GSTM1, GSTT1, SOD2, GPX1
- Ontgiftings- en antioxidantgenen.
- Variaties verminderen bescherming tegen oxidatieve schade van sperma-DNA.
👩⚕️ Vruchtbaarheid bij Vrouwen: Belangrijke Genen
🧬 1. FSHR en LHCGR
- Reguleren follikelrijping en ovulatie.
- Variaties verminderen ovarieel antwoord op hormonen.
🧬 2. AMH (Anti-Mülleriaans Hormoon)
- Marker voor eicelreserve.
- Bepaalde varianten wijzen op vroegtijdige ovariële veroudering.
🧬 3. MTHFR (Methyleentetrahydrofolaatreductase)
- Essentieel voor methylatie en homocysteïne-afbraak.
- Slechte werking = verhoogd risico op miskraam en verminderde eicelkwaliteit.
🧬 4. CYP19A1 (Aromatase)
- Zet androgenen om in oestrogenen.
- Overactiviteit = oestrogeendominantie; onderactiviteit = lage E2-niveaus.
🧬 5. ESR1 / ESR2 (Oestrogeenreceptoren)
- Mediëren de cellulaire respons op oestrogeen.
- Beïnvloeden endometriumontvankelijkheid en hormonale terugkoppeling.
🧬 6. GDF9 & BMP15
- Betrokken bij eicelontwikkeling.
- Mutaties worden gelinkt aan verminderde eicelreserve en onvruchtbaarheid.
🧬 Gedeelde Genen die Vruchtbaarheid Beïnvloeden (Man & Vrouw
🥦 Voedingscofactoren die Vruchtbaarheidsgenen Ondersteunen
🚫 Remmers die Vruchtbaarheid Kunnen Verstoren
🌱 Conclusie: Vruchtbaarheid is een Systeem — Geen Opzichzelfstaand Probleem
Of je nu natuurlijk probeert zwanger te worden of bezig bent met een fertiliteitstraject: inzicht in je genetisch profiel en de juiste voedingsondersteuning kan een groot verschil maken. Vruchtbaarheid draait niet alleen om zaad- of eicel-aantallen, maar ook om kwaliteit, hormonale communicatie, detoxcapaciteit en DNA-integriteit.
Door voedingsstoffen te gebruiken als cofactoren en remmende factoren te vermijden, help je je genen optimaal te functioneren — en daarmee ook je vruchtbaarheid.